Google Apps Script คืออะไร?

Google Apps Script เป็นแพลตฟอร์มการพัฒนาแอปพลิเคชันที่ใช้ JavaScript เป็นพื้นฐาน สามารถเชื่อมต่อและทำงานกับบริการต่างๆ ของ Google เช่น Sheets, Docs, Gmail, Calendar ได้อย่างไร้รอยต่อ เหมาะสำหรับการสร้างระบบอัตโนมัติและเพิ่มฟังก์ชันใหม่ๆ

การเริ่มต้นใช้งาน

ขั้นตอนการเปิด Script Editor

1. เปิด Google Sheets
2. ไปที่เมนู Extensions > Apps Script
3. จะเปิดหน้าต่าง Apps Script Editor ใหม่
4. ตั้งชื่อโปรเจ็กต์ของคุณ

ฟังก์ชันแรกของคุณ

มาเริ่มต้นด้วยฟังก์ชันง่ายๆ ที่แสดงข้อความ:

function myFirstFunction() {
  Logger.log("สวัสดี Google Apps Script!");
  
  // แสดงข้อความใน Google Sheets
  SpreadsheetApp.getActiveSheet()
    .getRange("A1")
    .setValue("Hello World!");
}

คลิก "Run" เพื่อทดลองใช้งาน ฟังก์ชันนี้จะเขียน "Hello World!" ลงในเซลล์ A1 ของชีตที่เปิดอยู่

การทำงานกับ Google Sheets

การอ่านและเขียนข้อมูล

function readData() {
  var sheet = SpreadsheetApp.getActiveSheet();
  
  // อ่านข้อมูลจากเซลล์ A1
  var cellValue = sheet.getRange("A1").getValue();
  Logger.log("ค่าในเซลล์ A1: " + cellValue);
  
  // อ่านข้อมูลจากช่วง A1:C3
  var rangeValues = sheet.getRange("A1:C3").getValues();
  Logger.log(rangeValues);
}

function writeData() {
  var sheet = SpreadsheetApp.getActiveSheet();
  
  // เขียนข้อมูลลงเซลล์ B1
  sheet.getRange("B1").setValue("ข้อมูลใหม่");
  
  // เขียนหลายค่าพร้อมกัน
  var data = [
    ["ชื่อ", "อายุ", "เมือง"],
    ["สมชาย", 25, "กรุงเทพ"],
    ["สมหญิง", 23, "เชียงใหม่"]
  ];
  sheet.getRange("A1:C3").setValues(data);
}

ตัวอย่างการใช้งานจริง

1. การส่งอีเมลอัตโนมัติ

ส่งรายงานผ่านอีเมลเมื่อข้อมูลเปลี่ยนแปลง:

function sendEmailReport() {
  var sheet = SpreadsheetApp.getActiveSheet();
  var data = sheet.getDataRange().getValues();
  
  // สร้างเนื้อหาอีเมล
  var emailBody = "รายงานยอดขายประจำวัน\n\n";
  
  for (var i = 1; i < data.length; i++) {
    emailBody += data[i][0] + ": " + data[i][1] + " บาท\n";
  }
  
  // ส่งอีเมล
  GmailApp.sendEmail(
    "manager@company.com",
    "รายงานยอดขาย " + new Date().toDateString(),
    emailBody
  );
}

2. การสำรองข้อมูลอัตโนมัติ

คัดลอกข้อมูลไปยังชีตสำรองทุกวัน:

function backupData() {
  var sourceSheet = SpreadsheetApp.getActiveSheet();
  var targetSpreadsheet = SpreadsheetApp.openById("ID_ของ_ชีต_สำรอง");
  
  // สร้างชีตใหม่ด้วยชื่อวันที่
  var today = new Date().toISOString().slice(0, 10);
  var backupSheet = targetSpreadsheet.insertSheet(today);
  
  // คัดลอกข้อมูลทั้งหมด
  var data = sourceSheet.getDataRange().getValues();
  backupSheet.getRange(1, 1, data.length, data[0].length)
    .setValues(data);
}

Triggers - การทำงานอัตโนมัติ

Triggers ทำให้ฟังก์ชันทำงานอัตโนมัติเมื่อเกิดเหตุการณ์หรือถึงเวลาที่กำหนด:

1. Time-based Triggers

ตั้งให้ฟังก์ชันทำงานตามเวลา:

function createTimeTrigger() {
  ScriptApp.newTrigger('sendEmailReport')
    .timeBased()
    .everyDays(1)
    .atHour(9)
    .create();
}

2. Event-based Triggers

ทำงานเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงข้อมูล:

function onEdit(e) {
  // ทำงานเมื่อมีการแก้ไขข้อมูล
  var range = e.range;
  var sheet = range.getSheet();
  
  // บันทึกเวลาการแก้ไขใน column ถัดไป
  sheet.getRange(range.getRow(), range.getColumn() + 1)
    .setValue(new Date());
}

การ Debug และแก้ไขปัญหา

ตัวอย่าง Error Handling

function safeFunction() {
  try {
    var sheet = SpreadsheetApp.getActiveSheet();
    var value = sheet.getRange("A1").getValue();
    
    if (value === "") {
      throw new Error("เซลล์ A1 ว่างเปล่า");
    }
    
    // ทำงานต่อเมื่อมีข้อมูล
    Logger.log("ค่าที่ได้: " + value);
    
  } catch (error) {
    Logger.log("เกิดข้อผิดพลาด: " + error.message);
    
    // แจ้งเตือนทาง Email
    GmailApp.sendEmail(
      "admin@company.com", 
      "Script Error", 
      error.message
    );
  }
}

Best Practices

ทรัพยากรเพิ่มเติม

สรุป

Google Apps Script เป็นเครื่องมือที่ทรงพลังสำหรับการทำงานอัตโนมัติใน Google Workspace การเรียนรู้พื้นฐานจะช่วยให้คุณสามารถประหยัดเวลาและเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานได้มาก เริ่มต้นด้วยโปรเจ็กต์เล็กๆ และค่อยๆ พัฒนาความสามารถไปเรื่อยๆ